Swalmen
Op 22 augustus 2023 zijn een aantal foto's toegevoegd; deze nieuwe foto's zijn te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto's
en in de emplacementstekeningen zijn de namen van de overwegen vermeld.
Het station Swalmen is gelegen aan Staatslijn E (Maastricht - Venlo) bij km. 51.733.
Het stationsgebouw stamt uit 1863 en behoort tot het type SS 5e klasse.
Het emplacement is in de loop der jaren een aantal keren gewijzigd en hiermee uiteraard ook het bedieningstoestel.
Achtereenvolgens worden de voornaamste wijzigingen tot de buitendienststelling in 1983 beschreven.
Het station van Swalmen met op spoor 1 buurtgoederentrein 5755 (Susteren - Roermond), bestaande uit locomotief NS 2323 en vijf lege open goederenwagens d.d. 10 september 1959.
(Foto: R. Ankersmit)
De noordzijde van het emplacement Swalmen bij km 51,9 met buurtgoederentrein 5784 (Roermond - Venlo) getrokken door locomotief NS 2325 met locomotief NS 2431 in opzending.
en de losweg aan de zuidzijde van het emplacement Swalmen waar (gelet op de tijd van het jaar) vermoedelijk suikerbuiten in open goederenwagens worden geladen (links)
en de buurtgoederentrein 5754 uit Roermond met locomotief NS 510 (rechts) d.d. 6 november 1961.
(Foto's: R. Ankersmit)
Het emplacement Swalmen met het op spoor 2 binnenkomende treinstel NS DE5 196 als trein 3216 (Nijmegen - Roermond).
Rechts de rangerende locomotief 501 op de goederensporen bij de losweg d.d. 6 november 1961.
(Foto: R. Ankersmit)
Gebruikte afkortingen:
- Sm = Swalmen
- Rm = Roermond
- Rv = Reuver
Blokstelsels:
- Swalmen - Reuver = Blokstelsel A
- Swalmen - Roermond:
- Blokstelsel A (t/m 18 december 1965)
- Automatisch blokstelsel voor enkelspoorrijden (vanaf 19 december 1965)
Voor een uitleg over de werking van het geplaatste toestel in post T klik hier.
Post T
(situatie tot 1965)
De emplacementstekening van Swalmen.
Tekening van het bedieningstoestel in post T zoals het tot 1965 dienst heeft gedaan.
Het station Swalmen in de meest uitgebreide situatie.
Over het toestel valt weinig bijzonders te vertellen; het voldoet perfect aan de standaard van een typisch S & H-toestel op een enkelsporige lijn met kruisingsmogelijkheid:
een symmetrische opbouw van zowel de blokkast als handelinrichting.
In de linialenkast bevonden zich een tweetal sleutels voor het ontsluiten van de handwissels en het stop-/ontspoorblok naar de laad- en lossporen.
Verder was er tussen Swalmen en Reuver kloksein in gebruik, dat afgeslagen kon worden middels de wekknop op het toestel.
Het station Swalmen in de zestiger jaren, met aan beide zijden van het stationsgebouw de laad- en lossporen d.d. 10 september 1959.
(Foto: J.G.C. van de Meene).
Post T
(situatie tot februari 1973)
Met ingang van 19 december 1965 is te Roermond een NX-beveiliging in dienst gesteld en moesten de aangrenzende posten, welke voorlopig mechanisch zouden blijven, hierop aangepast worden.
Dit gold voor Vlodrop en Swalmen.
In Swalmen vervielen de vensters van blokstelsel A naar Roermond en hier kwam een standaard koppeling met automatisch blokstelsel voor in de plaats.
Op het toestel verschenen meldlampjes en een schel met langzame slag.
Voor het laten vertrekken van treinen naar Roermond drukte de treindienstleider de wekknop 'Vertrek naar Roermond' en kon dan gelijkertijd, als aan alle voorwaarden voldaan was (blokvrij en rijweg juist ingesteld), één van de krukjes in veld 11 of 12 omleggen.
De wisselstraatvasthouding naar Roermond is behouden gebleven, maar kende na de ombouw een iets andere opzet.
In plaats van het vrijmaken van een gelijkstroomvenster werd een sper op de krukjesas in veld 13 vrijgegeven, wanneer de laatste as van de trein over het laatste wissel was.
Een lampje op het toestel maakte dit zichtbaar.
Met de verzegelde wekknop 'NK 13' kon de sper handmatig bekrachtigd worden bij storing of het herroepen van een foutief ingestelde rijweg.
Tekening van het bedieningstoestel in post T na de wijzigingen d.d. 19 december 1965.
Post T
(situatie tot mei 1973)
Met ingang van 12 februari 1973 zijn de twee laad- en lossporen, spoor 4 en 5, opgebroken.
Hoewel deze verandering de grootste gevolgen had voor het emplacement, was er ook een kleine ingreep aan het bedieningstoestel nodig: de twee sleutels in de linialenkast ten behoeve van het ontsluiten van handwissels 3, 5 en 8 en stop-/onstpoorblok 5 werden overbodig en zodoende verwijderd.
De emplacementstekening van Swalmen na de wijzigingen d.d. 12 februari 1973.
Tekening van het bedieningstoestel in post T na de wijzigingen d.d. 12 februari 1973.
Post T
(situatie tot 1981)
Met ingang van 2 mei 1973 zijn de beide vanuit post T bediende overwegen werden in de beveiliging opgenomen.
De bovenbouw van de blokkast raakte hierdoor aardig vol, want er kwamen zowel wekknoppen als meldlampjes bij.
De beveiliging was afwijkend uitgevoerd, in die zin dat er in plaats van een algemene wekknop ten behoeve van het bekrachtigen van de spermagneet twee aparte wekknoppen waren aangebracht.
Ook diende men, nadat de trein de overweg was gepasseerd, de wekknop 'Overweg openen' te drukken alvorens de overweg geopend kon worden.
Verder zal in deze periode ergens de kleurstelling van het toestel zijn gewijzigd van donkergroen naar lichtgrijs.
Tekening van het bedieningstoestel in post T na de wijzigingen d.d. 2 mei 1973.
Het enkelvoudige vertakkingsinrijsein zijde Roermond (links) en een L bord (rechts) d.d. 9 augustus 1976.
Met het L bord wordt aangegeven dat voor reizigerstreinen de snelheid maximaal 70 km. en voor goederentreinen de snelheid maximaal 50 km. mag zijn.
(Foto's: F.J. Hoevenagel) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)
De kruising van twee treinen (links) en het vertrek van een trein richting Roermond (rechts) d.d. 10 juni 1978.
(Foto's: W. Vos)
Het emplacement in noordelijke richting d.d. 10 juni 1978.
(Foto: W. Vos)
De Siemens & Halske handelinrichting (links) en een close-up van de blokkast in post T (rechts) d.d. 10 juli 1975.
(Foto's: F.J. Hoevenagel) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)
Typerend beeld voor een station langs een enkelsporige lijn d.d. 23 juli 1979.
een treinkruising (links) en de Roermondse zijde van het emplacement (rechts).
(Foto's: R. Hamoen).
Plan U 133 passeert het enkelvoudig vertakkingsinrijsein d.d. 23 juli 1979.
(Foto: R. Hamoen).
Met ingang van 6 april 1981 is spoor 3 opgebroken, waardoor wissel 2 en 7 met bijbehorende grendels en de twee uitrijseinen B3 en C3 vervielen.
Post T
(situatie tot juli 1983)
De emplacementstekening van Swalmen na de wijzigingen d.d. 6 april 1983.
Tekening van het bedieningstoestel in post T na de wijzigingen d.d. 6 april 1983.
Laatste winter voor de klassieke beveiliging in Swalmen;
de lichtseinen zijn reeds geplaatst en zullen
hun mechanisch bediende voorgangers spoedig aflossen.
Spoor 3 is hier al twee jaar geschiedenis d.d. 11 februari 1983.
(Foto: R. Hamoen).
Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.
Met ingang van 6 juli 1983 is de klassieke beveiliging te Swalmen vervallen en is de beveiliging van dit station een onderdeel geworden van de CVL beveiliging bediend vanuit Venlo.
Voor een beschrijving van het station Reuver klik hier.
Voor een beschrijving van de klassieke en de NX beveiliging van het station Roermond klik hier.
Het station Swalmen anno 2012: spoorloos
Jarenlang is er gewerkt aan de aanleg van de A73.
Kort na de eeuwwisseling was men aangekomen te Swalmen en dit had hier grote gevolgen voor het spoorverloop.
Op de plek waar de sporen liepen, werd de nieuwe autosnelweg aangelegd en de sporen schoven enkele honderden meters op.
Het stationsgebouw, dat de spoorse functie na het sluiten van het loket toch al had verloren, werd hiermee volledig geïsoleerd van het spoor.
Het lag dan ook in de bedoeling om dit fraaie gebouw te slopen, hetgeen door de gemeente is voorkomen.
Momenteel staat het stationsgebouw nog altijd leeg en verkeert in niet al te beste staat.
De onderstaande foto's geven de ligging ten opzichte van het nieuwe station en de huidige toestand weer.
Blik vanuit de nieuwe ligging van station Swalmen op het stationsgebouw in de verte d.d. 26 april 2012.
(Foto: P.P. van Birgelen)
Deze twee foto's geven de toch wel erbarmelijke staat van het stationsgebouw weer.
In de erker was post T gevestigd; het bedieningstoestel stond op de plek van de vochtkringen op de vloer. Op de achtergrond de restanten van het loket d.d. 18 februari 2010.
(Foto's: P.P. van Birgelen).
Terug naar Home Terug naar seinhuizen