Amsterdam Rietlanden




Het station Amsterdam Rietlanden is een inmiddels geheel opgeheven goederenstation tussen de stations Amsterdam CS en Amsterdam Muiderpoort bij km. 2.537.
De naam is ontleend aan vroegere buitendijkse rietlanden aan de zuidelijke oever van het IJ. Nadat het terrein was aangeplempt is hier in het laatste kwart van de 19e eeuw een locomotievendepot en rangeerterrein aangelegd.

In de jaren 80 is het rangeerterrein buiten gebruik gesteld en in de jaren 90 opgebroken. Op deze locatie bevindt zich nu het Rietlandpark met de ingang van de Piet Heintunnel.


     

Het oostelijk deel van het emplacement d.d. 13 augustus 1975 (links) en het emplacement in westelijke richting d.d. 2 januari 1976 (rechts).
(Foto's: W. Vos)


     

Het emplacement in oostelijke richting d.d. 11 oktober 1976 (links) en het westelijk gedeelte van het emplacement vanuit post I d.d. 2 januari 1976 (rechts).
(Foto's: W. Vos)



Rangeerlocomotief 543 tijdens het rangeren.
(bron: Wikipedia.nl)



De sporen richting Amsterdam CS met links het opstelterrein Dijksgracht d.d. 2 januari 1076.
(Foto: W. Vos)

Gebruikte afkortingen: Onderstaand worden twee tijdperken van de situatie te Rietlanden besproken.

Periode 1960 tot 21 april 1974
Vanaf 21 april 1974

Periode 1960 - 21 april 1974


In de periode 1960 tot 21 april 1974 bestond de beveiliging van het station Rietlanden uit de posten T (II), I, III en I Asdm.
In de posten T (II), I en III waren Siemens & Halske handelinrichtingen geplaatst; voor een uitleg over de werking van deze toestellen klik hier.
In post I Asdm was een stelknoptoestel met een losse blokkast geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier en voor een uitleg over de werking van de blokkast klik hier.

Post I Asdm was zowel een onderdeel van de beveiliging van Amsterdam Muiderpoort als van Rietlanden.

Klik hier om de emplacementstekening van Rietlanden te openen (bestandsgrootte 614 kB).

Blokstelsels: Met ingang van 26 september 1966 is post III treindienstleiderspost geworden.
()

Post T (II)



Het emplacement in westelijke richting met post T (II) d.d. 28 oktober 1959.
(Foto: J.G.C. van de Meene)



Het interieur van post T (II).
(Foto: L. Timp †)



Tekening van de handelinrichting in post T.


Post T (II) was behalve treindienstleiderspost ook heuvelpost.

De vensters in de velden 1 t/m 8 worden gewisseld met post I en het venster in veld 10 wordt gewisseld met post III.

Post I



Het interieur van post I.
(Foto: L. Timp †)



Tekening van de handelinrichting in post I.


Het blokstelsel richting Amsterdam CS was uitgevoerd als relaisblokstelsel III terwijl het blokstelsel richting Amsterdam Muiderpoort was uitgevoerd als een conventioneel blokstelsel.
Treinverkeer van en naar Amsterdam kon slechts plaatsvinden na medewerking van post T Dijksgracht.
Het venster in veld 24 "Blok n. Asd" kon worden vrijgemaakt door het drukken van de knop"Ontbl. n. Asd"
De overweg in de Handelskade bij km. 2.051 was d.m.v. spermagneten in de beveiliging opgenomen.


Het kastje met de venstertjes en de knoppen t.b.v. het relaisblokstel III richting Amsterdam CS.
Dit kastje is thans in het bezit van de webmaster.
(Foto: W. Vos)


()

Post T (III)




Tekening van de handelinrichting in post III.


In post III was een weinig voorkomend venster in gebruik t.w. het venster in veld 15 b "Teruggave v. Wgm op sp. 35-39".
Dit venster was aangebracht om de wachter te "dwingen" om de vensterwisseling met de posten T (II) en I Asdm na aankomst van een trein op de sporen 35 t/m 39 in de juiste volgorde te bedienen.
Voor treinen van Watergraafsmeer op de sporen 35 - 39 wordt het venster in veld 14 vrijgemaakt door post T (II). Hierna legt de wachter in post III het krukje in de velden 13 t/m 15 in de juiste stand en bedient de vensters 15 en 15 b ( worden wit) waardoor bij post I Asdm het betreffende venster vrij (wit) wordt en het inrijsein kan worden bediend.
Na binnenkomst van de trein wordt de knop "Tr. binnen van Wgm op sp. 35 - 39" gedrukt waardoor het spervenster in post I Asdm wit wordt en wordt venster 15 weer rood gemaakt.
Tenslotte wordt venster 14 weer rood gemaakt waardoor het venster 15b weer rood wordt en de normale toestand weer is hersteld.


Post I Asdm



Post I Asdm d.d. 13 augustus 1975.
(Foto: W. Vos)




Tekening van de toestellen in post I Asdm.


Deze post was over de goederensporen gebouwd.
In de post stonden twee stelknoptoestellen welke geen enkele verbinding met elkaar hadden.
Het ene toestel diende voor bediening van de wissels en de seinen aan de zuid-oost zijde van het emplacement Rietlanden terwijl het tweede toestel werd gebruikt voor de bediening van de wissels en de seinen in de "hoge" sporen tussen Amsterdam CS en Amsterdam Muiderpoort.

Voor meer informatie over het tweede toestel klik hier.
Alle bijzonderheden en bedieningshandelingen worden hier beschreven (bestandsgrootte 2,32 mB).

Begin

Vanaf 21 april 1974


Met ingang van 21 april 1974 is de beveiliging van Rietlanden als gevolg van de indienststelling van de NX beveiliging te Amsterdam CS ingrijpend gewijzigd.
Als gevolg van deze wijziging vervielen de posten II en III en werden de wissels die tot dan toe vanuit deze posten werden bediend omgebouwd naar handwissels.

Klik hier om de emplacementstekening van Rietlanden te openen (bestandsgrootte 564 kB).

Blokstelsels:

Post T




Post I Asdm d.d. 11 oktober 1975.
(Foto: W. Vos)


Met ingang van 11 oktober 1975 is de bediening van de seinen langs de goederensporen bij post T Amsterdam Muiderpoort overgebracht naar post I.
Er werd toen een nieuwe blokkast geplaatst voor de samenwerking met de posten T en I Watergraafsmeer.
Deze kast bevat de venstertjes voor de blokstelsels III en A en toestemmingsvensters voor treinen over spoor 5.
In verband met de sanering van het emplacement Rietlanden is de post in november 1976 omgenoemd in post T Rietlanden.


De overgangssituatie tijdens de ombouw van post T Rietlanden d.d. 11 oktober 1975.
(Foto: J.G.C. van de Meene)


     

Het stelknoptoestel in post T Rietlanden d.d. 18 oktober 1975.
(Foto's: W. Vos)



De blokkast in post T (I Asdm) d.d. 13 augustus 1975.
(Foto: W. Vos)



Tekeningen van de toestellen in post T.


Post I


In post I is het relaisblokstelsel richting Amsterdam CS omgebouwd in automatisch blokstelsel, het kastje met de venstertjes t.b.v. dit blokstelsel is vervangen door een kastje met lampjes; het conventionele blokstelsel III tussen de posten I en T bleef gehandhaafd.


Post I d.d. 5 oktober 1984.
(Foto: J.G.C. van de Meene)



     

De handelinrichting in post I (links) en één van de blokkasten in post I (rechts) d.d. 2 januari 1976.
(Foto's: W. Vos)


     

Eén van de blokkasten in post I (links) en het kastje met de signaleringslampjes voor de seinen in post I (rechts) d.d. 2 januari 1976.
(Foto's: W. Vos)





Tekening van de handelinrichting in post I.


Als gevolg van het vervallen van post II (T) is de vensterwisseling tussen post I en post II (T) vervallen.
Bij het vrijmaken van het venster 4 "v. Asd op sp. 1-5,20" wordt het venster 5 "Aank. v. Asd op sp. 1-5,20" vrijgemaakt en kan het inrijsein worden bediend.

Alle bijzonderheden en bedieningshandelingen worden hier beschreven (bestandsgrootte 1,95 mB).

Begin

Spoorpont


Vanuit de Rietlanden werd ook het raccordement Distelweg aan de overkant van het IJ bediend. Deze bediening vond plaats met een zg. spoorpont.

Omdat het raccordement Distelweg niet per spoor bereikbaar was bracht de HSM in 1914 een goederenpont in de vaart om wagens over te zetten vanaf de Rietlanden.
Na de Tweede Wereldoorlog heeft dit vervoer in de jaren vijftig en zestig een grote vlucht genomen en werden achtereenvolgens de nieuwe Spoorpont II en III in de vaart gebracht.
Op de eerste overtocht van de dag ging er een locomotor mee voor het rangeerwerk op het raccordement; met de laatste vaart keerde deze terug naar de Rietlanden.
Door de verplaatsing van de fabrieken liep het aantal te vervoeren wagens terug en werd deze unieke vorm van spoorvervoer op 28 april 1983 beëindigd.



De emplacementstekening van het raccordement Distelweg.


     

Spoorpont I. (Foto: L. Timp †) (links) en de spoorpont II van Rederij Koppe varend op het IJ d.d. 13 maart 1957 (rechts). (bron: Het Utrechts Archief)


Voor meer informatie over het station Rietlanden en de andere goederenstations in Amsterdam verwijzen u graag naar het boek Amsterdam Goederen geschreven door Hans Kaas uitgegeven door de Stichting Rail Publicaties ISBN 90-71513-24-6.

Voor een beschrijving van het station Amsterdam - Muiderpoort klik hier.
Voor een beschrijving van het station Dijksgracht klik hier.

Terug naar Home Terug naar seinhuizen