Naarden = Bussum

(NX - beveiliging)



Naarden-Bussum is een NS-station gelegen aan de spoorlijn Amsterdam - Hilversum bij km 21.890. Het ligt in de gemeente Gooise Meren, aan de Bussumse zijde van de grens van de voormalige gemeenten Bussum en Naarden.
Het station werd op 10 juni 1874 tegelijk met de Oosterspoorweg geopend. Oorspronkelijk was dit een standaard HSM-station (vergelijkbaar met het oude stationsgebouw in Hilversum).

Het huidige stationsgebouw, een ontwerp van ir. H.G.J. Schelling, werd in 1926 geopend door de toenmalige locoburgemeester van Bussum, Paul Brand. Tussen 1914 en 1925 stond er vanwege materieelschaarste na de Eerste Wereldoorlog een hulpstation. Het huidige eilandperron dateert uit 1917.
Het huidige stationsgebouw heeft geen enkele gebogen lijn; alleen rechte vormen zijn gebruikt. De bouwstijl kan worden aangeduid als kubistisch expressionisme. De vorm is asymmetrisch en de hal domineert het geheel, zowel van de buitenzijde gezien als van binnenuit. Schelling ontleende bij dit ontwerp zijn inspiratie vooral uit het werk van Frank Lloyd Wright. In de hal bevinden zich glas-in-loodramen die in 1947 door de Algemene Bond van Forensen aan de Nederlandse Spoorwegen geschonken zijn uit dank voor de elektrificatie van de Gooilijn in 1946. Deze zijn ontworpen door de Haagse kunstenaar Pieter A.H. Hofman. Onder andere zijn er de wapens van Naarden en Bussum in te zien. Het stationsgebouw is een provinciaal monument.

Het station fungeerde tot 1 augustus 1958 ook als kopstation voor de tramlijn naar Huizen; aanvankelijk (vanaf 8 november 1883) geëxploiteerd door de Stoomtramweg Maatschappij Bussum - Huizen en vanaf 1917 door de Gooische Stoomtram / Gooische Tramweg Maatschappij.

Aan het noordelijke uiteinde, op de grens tussen Naarden en Bussum, komt het eilandperron uit op een overweg met elektrisch bediende overwegbomen. De bediening geschiedde tot 9 juli 1999 vanuit post T en vanaf 10 juli 1999 vanuit de verkeersleidingspost in Amersfoort.
Aan het zuidelijke uiteinde leidt het perron naar een voetgangerstunnel die uitkomt aan weerszijden van een overweg van het type AHOB, ondanks het grote aantal sporen, nl. vijf. Voetgangers hebben ook de genoemde tunnel als alternatief, wanneer deze open is: de tunnel is afsluitbaar met hekken. Het midden van het eilandperron is aangesloten op een andere voetgangerstunnel, die uitkomt bij de stationshal en de uitgang aan de oostzijde. Het zijperron, dat zich aan de oostzijde bevindt, heeft alleen in het midden een uitgang; deze komt ook uit bij de stationshal en de uitgang aan de oostzijde.



Het stationsgebouw van Naarden = Bussum d.d. 19 januari 1980.
(Foto: J.G.C. van de Meene)


      

De sporen richting Hilversum (links) en het emplacement in noordelijke richting (rechts) d.d. 26 juni 1974.
(Foto's: W. Vos)


      

Het emplacement in noordelijke richting met de overweg in de Zwarteweg (links) en de perrons met de sporen 1 en 2 in zuidelijke richting (rechts) d.d. 12 mei 1974.
(Foto's: W. Vos)


      

Het emplacement in noordelijke richting met de seinbrug (links) en de noordzijde van het emplacement (rechts) d.d. 12 mei 1974.
(Foto's: W. Vos)



Gebruikte afkortingen: Blokstelsels: Voor een uitleg over de werking van het geplaatste NX-toestel klik hier


De emplacementstekening van Naarden = Bussum.


Post T


      

Post T (links) en de sporen 1b en 2b met de seinen 32 en 34 (rechts) d.d. 25 november 2010.
(Foto's: P.P. van Birgelen)




Het NX-toestel in post T d.d. 26 juli 1975.
(Foto: W. Vos)


      

Het NX-toestel in post T d.d. 26 juli 1975.
(Foto's: W. Vos)


      

Het NX-toestel in post T d.d. 26 juli 1975.
(Foto's: W. Vos)



Tekening van het toestel in post T.

Bijzonderheden voor de bediening van sein 44.

Voor de seinen 40 t/m 48 geldt, dat het gewenst is rijwegen van deze seinen zo kort mogelijk voor het uitvoeren van een beweging in te stellen, opdat de ahobs niet onnodig lang gesloten zijn.
Voor sein 44 is hiertoe een bijzondere schakeling toegepast, met volgende signaleringslampjes en drukknoppen:
  1. Een geel lampje op het tableau in het tweede perron. Eerst als dit lampje brandt, kan sein 44 uit de stand "stop" komen (eventueel na de in punt 3 genoemde tijdvertraging).
    Brandt het lampje en wordt of is een rijweg ingesteld, dan sluiten de ahob's indien de betreffende aankondigingsweg bezet is;

  2. een wit lampje "Stationnement 2 min.". Dit lampje kan gaan branden, zodra spoor 3b bezet wordt;

  3. de knoppen "Stationnement 0 min.", "Stationnement 1 min." en "Stationnement 2 min.".
    Deze knoppen kunnen worden gedrukt, waarbij in de gedrukte knop wit licht gaat branden.
Behandeling van bewegingen over spoor 3b.
  1. Treinen met stationnement van 2 minuten.
    Zodra spoor 3b wordt bezet, gaat het lampje "Stationnement 2 min." branden.
    2 minuten nadat de trein tot stilstand is gekomen, gaat het gele lampje op het tableau in het tweede perron branden.

  2. Treinen met stationnement van 1 minuut.
    T drukt de knop "Stationnement 1 min.", waardoor in deze knop wit licht gaat branden.
    1 minuut nadat de trein tot stilstand is gekomen, gaat het gele lampje op het tableau in het tweede perron branden.

  3. Doorijdende trein.
    T drukt de knop "Stationnement 0 min.". waardoor in deze knop wit licht gaat branden en tevens gelijktijdig het gele lampje op het tableau in het 2e perron gaat branden.
    Voor een stoppende trein is het bedienen van de beginknop 44 slechts toegestaan nadat het linker bezetspoorlampje in spoor 3b is gaan branden.

  4. Is voor een trein een bepaald stationnement voorgeschreven, doch kan een trein eerder vertrekken dan kan de tijd worden verkort door de knop "Stationnement 1 min." of "Stationnement 0 min." te drukken.
    De gevolgen hiervan zijn dezelfde als onder b en c is vermeld; een reeds eventueel brandend wit lampje dooft hierdoor.

  5. Ook voor rangeerbewegingen van spoor 3b dient het gele lampje op het tableau in het tweede perron te branden, eventueel door gebruik te maken van de knop "Stationnement 1 min."

  6. Het gele en het witte lampje doven zodra sein 44 is voorbijgereden of voor treinbewegingen in de richting Weesp zodra spoor 3b vrij is.

Bijzonderheden voor de bediening van sein 62.

Onder de beginknop 62 zijn de drukknoppen "Stoptrein" en "Doorgaande trein" aangebracht, beide voorzien van een lampje.
  1. Voor treinen die niet stoppen te Bussum Zuid wordt na het drukken van de beginknop van sein 62 eerst de knop "Doorgaande trein" gedrukt waardoor in deze knop het witte lampje gaat branden. Hierna wordt de eindknop gedrukt en sein 62 uit de stand stop komt.

  2. Voor treinen die stoppen te Bussum Zuid moet sein 62 als volgt worden bediend:

    1. Na het drukken van de beginknop 62 wordt de knop "Stoptrein" gedrukt waardoor in deze knop het witte lampje gaat branden, daarna wordt de eindknop gedrukt.
    2. Na 6 seconden komt het sein 62 uit de stand stop en gaat het vertrekseinlicht op het perron branden.

  3. Na het passeren van sein 62 doven het lampje in de knop "Stoptrein" en het vertrekseinlicht.

  4. Wordt het sein 62 met een gedraaide beginkop bediend dan moeten alle handelingen normaal worden verricht, doch indien het een te Bussum Zuid stoppende trein betreft gaat het vertrekseinlicht niet branden.

  5. Voor het herroepen van één van de knoppen "Stoptrein" en "Doorgaande trein" wordt de beginknop van sein 62 uitgetrokken.

Vanuit de post wordt ook de overweg in de Zwarteweg bediend.

Trein- en rangeerbewegingen over de overweg Zwarteweg. (sporen 1, 2, 3 en 4)

Nadat T de begin- en eindknop voor het instellen van een rijweg over deze overweg heeft bediend sluit de overwegwachter de overweg en als de vijf controlelampjes voor de gesloten stand van de overweg branden, drukt de overwegwachter de knop "Ovb gesl.", waardoor het rode lampje "Vergrendeld" gaat branden en het betreffende sein uit de stand stop komt.

De overweg kan eerst worden geopend, nadat het rode lampje "Vergrendeld" is gedoofd; dit lampje dooft zodra de trein of het rangeerdeel de overweg berijdt of is overgereden en de eventueel gedraaide beginknop is teruggedraaid of voor de beweging van spoor 4a in de sleutelknop 17 wit flikkerlicht brandt.


Tekening van het bedieningstoestel voor de overweg in de Zwarteweg.


Met ingang van 16 december 1996 is de NX beveiliging te Naarden = Bussum vervallen en is de beveiliging van dit station een onderdeel geworden van de ProRail Procesleiding Amersfoort.

De overweg in de Zwarteweg wordt op afstand vanuit Amersfoort bediend.
De overweg in de Zwarteweg kan, als de verbinding met Amersfoort is gestoord ter plaatse vanuit de oude post T worden bediend.
Het gebouw waarin post T was gevestigd is blijven bestaan omdat hier ook het relaishuis aanwezig is.

Voor een beschrijving van het station Hilversum klik hier.
Voor een beschrijving van het station Weesp klik hier.

Voor een beschrijving van de klassieke beveiliging van het station Naarden - Bussum klik hier.


Terug naar Home Terug naar seinhuizen