Mariënberg

Op 12 juni 2024 zijn een aantal foto's uit het jaar 1983 uit de collectie van wijlen de heer Maarten Reijnhout en een aantal foto's uit de Beeldbank van de NVBS toegevoegd;
deze nieuwe foto's zijn te herkennen aan de blauwe beschrijving van de foto's.
In de emplacementstekeningen en in de toesteltekeningen zijn kleine aanpassingen aangebracht.

Het station Mariënberg ligt aan de spoorlijnen Emmen - Zwolle / Almelo bij km. 33.898.
Het is geopend op 1 februari 1905.
Het station is gebouwd in opdracht van de NOLS die onder andere de spoorlijnen Zwolle – Stadskanaal en Mariënberg – Almelo heeft laten aanleggen, en er tot 1938 de eigenaar van was.
Het is, evenals alle andere NOLS-stations, een ontwerp van Eduard Cuypers. Volgens de indeling van de NOLS is dit een station tweede klasse.
Het stationsgebouw is in 2001 door de Nederlandse Spoorwegen verkocht waarna er een horecagelegenheid in werd gevestigd.

De fraaie tegeltableau in de gevel van het stationsgebouw d.d. 27 juni 2021. (Foto: Robert Stremming) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Het emplacement in noord - oostelijke richting d.d. 23 november 1975.
(Foto: Wim Vos)

De noordoostzijde van het emplacement, met het uit Hardenberg binnenkomende treinstel NS DE3 152 als trein 3036 (Emmen - Zwolle) ^(links)
en het vertrek van de ledige olietrein 4767 (Pernis - Schoonebeek), bestaande uit locomotief NS 2413, 23 ketelwagens en voor en achter een goederentreinbagagewagen (Dg) met links post I.
Het spoor rechts is voorzien van een ontspoortong en een draaibare afsluitlantaarn. ^(rechts) d.d. 22 april 1960.
(Foto's: R. Ankersmit)

Het emplacement gezien in westeljke richting met op spoor 4 de zojuist binnengekomen lege olietrein 4767 (Rottterdam Botlek - Schoonebeek) getrokken door de locomotief NS 2442 d.d. 18 juli 1962 ^(links)
en de buurtgoederentrein 741608 van Emmen naar Zwolle bij het inrijsein van Mariënberg zijde Bergentheim d.d. 2 september 1970.
De trein wordt getrokken door locomotief NS 2463 en telt achttien wagens, o.a.een open wagen met dekzeil van de DB, door Werkspoor gebouwde schuifwandwagens en ketelwagens.^(rechts).
(Foto's: R. Ankersmit)

De zuidzijde van het emplacement met de vertrekkende reizigerstrein 3076 (Mariënberg - Almelo) bestaande uit motorrijtuig NS DE1 31 en treinstel DE2 100 d.d. 18 juli 1962.
(Foto: R. Ankersmit) ^(links)
en een ledige olietrein van Almelo naar Schoonebeek getrokken door de locomotief NS 2204 bij de aankomst op spoor 1 d.d. 7 augustus 1965.
(Foto: J.C. de Jongh) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen) ^(rechts)

Plan U treinstel NS 120 met de mBD vóór, onderweg van Emmen naar Zwolle, het treinstel DE2 88 als aansluitende trein van Mariënberg naar Almelo en de olietrein van Schoonebeek naar Almelo met de locomotieven NS 2512 en 2515 d.d. 7 augustus 1965.
(Foto's: J.C. de Jongh) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Het roodgeschilderde dieseltreinstel NS DE5 188 uit Zwolle nadert Mariënberg d.d. 14 juni 1968. (Foto: T. Hobma) ^(links)
en de locomotief NS 2901 met een goederentrein op spoor 1, het treinstel NS DE3 125 als trein 8039 op spoor 2 en het motorrijtuig NS DE1 23 als trein 6039 op spoor 3 d.d. 2 januari 1973.
(Foto: F.J. Hoevenagel) ^(rechts). (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Gebruikte afkortingen:

Mrb = Mariënberg
Btm = Bergentheim
Hdb = Hardenberg
Omn = Ommen
Vhp = Vroomshoop

Blokstelsels:

Mariënberg - Bergentheim = Blokstelsel A
Mariënberg - Ommen = Blokstelsel A
Mariënberg - Vroomshoop = Blokstelsel A

In de posten T en I waren Siemens & Halske handelinrichtingen geplaatst; voor een uitleg over de werking van deze toestellen klik hier.

Onderstaand worden drie tijdperken van de situatie te Mariënberg besproken.

Periode 1960 - 1974
Periode 1974 - 1983
Vanaf het jaar 1984

Periode 1960 - 1974

In de periode 1960 - 1974 bestond de beveiliging van Mariënberg uit de posten T en I.
Post T was gevestigd in het stationsgebouw en post I stond aan de oostzijde van het emplacement.
Post I was normaal uitgeschakeld en was alleen in dienst bij treinverkeer van en naar Bergentheim op of van de sporen 2^b - 5.

De wissels 1, 3 en 16 waren voorzien van sperren in de trekdraden van de inrijseinen.

De emplacementstekening van Mariënberg gedurende de periode 1960 - 1974.

De Siemens & Halske handelinrichting in post T met rechts het handeltoestel voor de bediening van de overweg in de Kloosterdijk. ^(links)
en een close-up van de vensters in de velden 4 t/m 8 ^(rechts)d.d. 25 juli 1974.
(Foto's: René Jongerius) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Tekening van het toestel in post T gedurende de periode 1960 - 1974.

Tekening van het toestel in post I gedurende de periode 1960 - 1974.

De uitijseinen richting Ommen en Vroomshoop waren voorzien van "Koeiekoppen" (Sein 252 SR).

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.

Begin

Periode 1974 - 1983

Met ingang van 3 november 1974 zijn de onderstaande wijzigingen in de beveiliging van Mariënberg aangebracht:

Post I is vervallen;
de seinen D¹, D², D^3-4 en E¹/E^2-4 zijn vervallen:
de wissels 6, 7, 8, 9, 13, 15, 16 en 17 zijn opgebroken;
Nieuw geplaatst en gelegd zijn:
de electrisch bediende seinen D¹, D², D³, D⁴, E¹/E⁴ en E^v;
de electrisch bediende wissels 4, 5 en 6;
Spoor 1^a / 1^b is gewijzigd in spoor 1;
Sein A^1-4 is hernoemd in sein A^1-2;

Met ingang van 25 mei 1975 zijn de seinen A, A^v,E en E^v vervangen door de lichtseinen 12, 14, 32 en 34.

Als gevolg van deze wijzigingen is het toestel in post T ingrijpend gewijzigd.
De handelinrichting is vergroot van 18 velden naar 21 velden; in de nieuwe velden 1 t/m 3 is de electrische bediening van de wissels 4, 5 en 6 ondergebracht.
De armseinen D¹, D², D³, D⁴ en de lichtseinen 12, 14, 32 en 34 worden electrisch bediend d.m.v. krukjes.
Tenslotte is op de linker blokkast een tableau geplaatst waarop de diverse signaleringslampjes aangebracht.

De uitrijseinen C³ en C² zijn uit de stand "stop" gebracht ^(links)en het vertrek van de treinen richting Almelo (motorrijtuig NS DE1 34 als trein 8442) en naar Zwolle (treinstel NS 126 als trein 8042) ^(rechts)d.d. 31 mei 1975.
(Foto's: F.J. Hoevenagel) (bron: Stichting SNR Railverzamelingen)

Het stationsgebouw ^(links) en het emplacement in westelijke richting ^(rechts) d.d. 23 november 1975.
(Foto's Wim Vos)

Een DE I als trein 8442 richting Almelo op spoor 3 ^(links) d.d. 13 april 1983 en het emplacement in oostelijke richting ^(rechts) d.d. 23 november 1975.
(Foto's Wim Vos)

De passage van de beladen olietrein richting Pernis d.d. 13 april 1983.
(Foto's Wim Vos)

Het uitrijsein C²is uit de stand "stop" gebracht en de koeiekop geeft aan dat de rijweg is ingesteld richting Ommmen. (Collectie: Maarten Reijnhout (†)) ^(links),
de uitrijseinen C³ en C^{2 (midden)} en een detail van deze seinen met de onveiligvallers ^(rechts) d.d. 13 april 1983.
(Foto's Wim Vos)

De emplacementstekening van Mariënberg gedurende de periode 1974 - 1983.

De handelinrichting in post T d.d. 13 april 1983.
(Foto's Wim Vos)

Details van de handelinrichting in post T d.d. 13 april 1983.
(Foto's Wim Vos)

De linker blokkast ^(links)en de rechter blokkast ^(rechts)in post T. (Collectie: Maarten Reijnhout (†))

Tekening van het toestel in post T gedurende de periode 1974 - 1983.

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.

Met ingang van 30 juni 1975 is het station Bergentheim vervallen.

Met ingang van 14 februari 1977 zijn de mechanisch bediende overwegbomen van de overweg Kloosterdijk in de beveiliging opgenomen.

Begin

Vanaf het jaar 1984

Met ingang van 5 juni 1984 zijn de onderstaande wijzigingen in de beveiliging van Mariënberg aangebracht:

De wissels 4, 5, 6 en sein D³ zijn opgebroken;
de wissels 4 en 5 zijn nieuw gelegd en spoor 3 is een kopspoor geworden;
er is een stopseinlantaarn geplaatst voor treinen van Vroomshoop op spoor 3;
spoor 2^a/ 2^b is omgenummerd in spoor 2;
spoor 4 is doorrijspoor geworden voor treinen van Hardenberg naar Vroomshoop en omgekeerd.

De emplacementstekening van Mariënberg na de wijzingingen d.d. 5 juni 1984.

Met ingang van 17 augustus 1984 zijn de onderstaande wijzigingen in de beveiliging van Mariënberg aangebracht:
Deze wijzigingen zijn een gevolg van de indienststelling van de NX/CVL beveiliging te Hengelo.

Op het baanvak Mariënberg - Vroomshoop is blokstelsel A opgebroken en vervangen door automatisch blokstelsel voor enkelspoorrijden;
de seinen B^1-4 en B^v zijn vervangen door de lichtseinen 18 en 802.
Op grond van deze wijzingen zijn de blokvensters van het blokstelsel A richting Vroomshoop vervallen.

Tekening van het toestel in post T na de wijzigingen d.d. 17 augustus 1984.

Met ingang van 1 april 1985 zijn de onderstaande wijzigingen in de beveiliging van Mariënberg aangebracht:

Opgebroken zijn:
het centraal bediende engels wissel 3 ^A/B;
de richtingaanwijzer (koeiekop) van sein C¹;
de cijferbak van sein 12.
In dienst zijn gesteld de centraal bediende wissels 1^B en 3 voorzien van grendels;
spoor 1 is ingericht voor doorrijden in beide richtingen en de doorrijmogelijkheid voor spoor 2 is vervallen;

De emplacementstekening van Mariënberg na de wijzigingen d.d. 1 april 1985.

De gewijzigde bedieningshandelingen worden hier beschreven.

Met ingang van 9 mei 1987 is de klassieke beveiliging te Mariënberg vervallen en is de beveiliging van dit station een onderdeel geworden van de NX/CVL beveiliging bediend vanuit Zwolle.

Voor een beschrijving van het station Bergentheim klik hier.
Voor een beschrijving van het station Ommen klik hier.
Voor een beschrijving van het station Vroomshoop klik hier.

Terug naar Home

Terug naar seinhuizen