Kesteren = Rhenen

Het station Kesteren = Rhenen ligt aan de Betuwelijn in Kesteren (gemeente Neder-Betuwe) bij km. 20.704. Het unieke stationscomplex is een rijksmonument.
In 1882 werd station Kesteren = Rhenen geopend toen de spoorlijn tussen Dordrecht, Geldermalsen, Tiel, Kesteren en Elst in gebruik werd genomen. Deze spoorlijn werd door de staat aangelegd en kwam in exploitatie van de Staatsspoorwegen (SS). Het station kreeg een tijdelijk emplacement ongeveer ten zuidwesten van het huidige station. Op dat moment werd een tijdelijk stationsgebouw geplaatst. In 1883 startte de bouw van het definitieve emplacement ten noorden en ten oosten van het tijdelijke emplacement. Kesteren kreeg zelfs een klein locdepot met locomotievenloods met draaischijf.
Ook werden de sporen aangelegd van de spoorlijn Kesteren - Amersfoort die aan moesten sluiten op de Betuwelijn. De aansluiting op de Betuwelijn vanuit Amersfoort raakte vertraagd omdat onzeker was wie de spoorlijn tussen Amersfoort en Kesteren zou gaan exploiteren. Op het moment dat besloten werd dat de HIJSM de exploitatie van de spoorlijn Amersfoort - Kesteren voor haar rekening zou nemen werd een scheiding van het emplacement aangebracht door een afrastering. De lijn naar Amersfoort werd uiteindelijk in 1886 geopend. De HIJSM kreeg een eigen station door plaatsing van een hulpstationsgebouw. Nadat het station van Kesteren werd opgeleverd ging alles over naar het nieuwe en huidige gebouw.
Het station Kesteren was een vorkstation, het gebouw stond in de 'oksel' van de splitsing van de twee spoorlijnen. De HIJSM en de SS hadden ieder hun eigen helft. De ene helft was gelijk met de ander helft, nagenoeg symmetrisch.
In de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog is het station en bijbehorende terreinen en gebouwen zwaar beschadigd door de aanhoudende gevechten in het gebied. Er zijn in de oostgevel nog sporen te zien van granaatscherven. De noordelijke stationswachterswoning is hier bijvoorbeeld gesneuveld.
Na de oorlog werd de treindienst met Rhenen, Veenendaal en Amersfoort niet meer hervat, omdat de Rijnbrug bij Rhenen te zwaar beschadigd was om te repareren. Het noordelijke emplacement raakte steeds meer in verval.
In de nacht van 24 op 25 maart 1963 ontstond er een enorme brand op het station van Kesteren waardoor een groot deel van het stationsgebouw afbrandde. Het station werd na de brand slechts deels hersteld waardoor een groot deel van het stationsgebouw en stationskap zijn verdwenen. Op 22 februari 1966 werd het stationsgebouw weer volledig in gebruik genomen.

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het station de naam Kesteren = Rhenen. Sinds 1 juni 1981 is de naam gewijzigd in Kesteren.

Het stationsgebouw van Kesteren = Rhenen.
(bron: www.stationsweb.nl)

Het emplacement in oostelijke richting ^(links) en in westelijke richting ^(rechts) d.d. 7 juni 1975.
(Foto's: W. Vos)

Het oostelijk gedeelte van het emplacement in westelijke richting ^(links) en de sporen richting Opheusden ^(rechts) d.d. 7 juni 1975.
(Foto's: W. Vos)

De emplacementstekening van Kesteren = Rhenen

Gebruikte afkortingen:

Ktr = Kesteren = Rhenen
Ech = Echteld
Op = Blokpost Opheusden
Tl = Tiel
Za = Zetten = Andelst

Blokstelsels:

Kesteren = Rhenen - Tiel = Blokstelsel A.
Kesteren = Rhenen - (Blokpost Opheusden) - Zetten = Andelst = Blokstelsel III.

De beveiliging van het station Kesteren = Rhenen bestond uit de posten T, I en III.
In post T was een HSM bedieningstoestel geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier, post I was een overwegpost en
in post III was een Siemens & Halske handelinrichting geplaatst; voor een uitleg over de werking van dit toestel klik hier.

De vensters voor de blokstelsels waren in post T aanwezig.

Post T

Post T ^(links) en het interieur van post T ^(rechts) d.d. 7 juni 1975.
(Foto's: W. Vos)

De blokkasten in Post T d.d. 19 juli 1975.
(Foto's: W. Vos)

Tekening van het HSM bedieningstoestel in post T.

Post I

Post I was een overwegpost.
De overweg in de Broekdijk werd bediend door een windwerk buiten de post.
In de post was een kamerslagwerk aanwezig waarmee de treinaankondiging door post T plaatsvond.

Post III

Post III stond aan de westzijde van het emplacement bij de overweg in de Hoofdstraat.

Post III met de overweg in de Hoofdstraat d.d. 26 mei 1974.
(Foto: W. Vos)

Het inrijsein zijde Tiel d.d. 21 augustus 1976.
(Foto: J.G.C. van de Meene)

De handelinrchting in Post III d.d. 7 juni 1975.
(Foto: W. Vos)

Tekening van de handelinrchting in post III.

Met ingang van 5 mei 1977 zijn de overwegen bij km. 20.260 (Broekdijk) en 21.430 (Hoofdstraat) door middel van sluitingsdwang in de beveiliging opgenomen.

Met ingang van 29 oktober 1979 zijn de onderstaande wijzigingen in de beveiliging aangebracht:

De wissels 16^a/b, 19 en 21 en de seinen A² en A³ zijn opgebroken;
Ter hoogte van het overpad is een stopseinlantaarn geplaatst voor treinen vanuit Tiel op spoor 3;
De spoornummers van de sporen II, III en IV zijn gewijzigd in 2, 3 en 4.

De emplacementstekening van Kesteren = Rhenen na de wijzigingen in de jaren 1977 en 1979.

Tekening van het HSM bedieningstoestel in post T na de wijzigingen in het jaar 1979.

Met ingang van 17 juni 1983 is de klassieke beveiliging buiten dienst gesteld en is een VCVL beveiliging bediend vanuit Post T Utrecht in dienst gesteld.

Voor een beschrijving van het station Echteld klik hier.
Voor een beschrijving van het station Tiel klik hier.
Voor een beschrijving van de blokpost Opheusden klik hier.

Wat er overbleef

Direct na de buitendienststelling van de klassieke beveiliging is post T met de inrichting overgebracht naar de Stoomtram Hoorn - Medemblik.
De post is in Hoorn compleet opnieuw opgebouwd; in deze post is het HSM bedieningstoestel met een aantal aanpassingen herplaatst.
De post is thans in gebruik als treindienstleiderspost en is tijdens de rijdagen van de Stoomtram Hoorn - Medemblik te bezichtigen.

Post T Hoorn ^(links) en het HSM bedieningstoestel ^(rechts) d.d. 9 oktober 2010.
(Foto's: W. Vos)

terug naar Home

Terug naar seinhuizen