Groningen



Station Groningen, plaatselijk bekend als het Hoofdstation, is het belangrijkste spoorwegstation in de stad Groningen. Het ligt aan de zuidkant van de binnenstad, net over het Verbindingskanaal.
Het huidige station is het derde station van Groningen. Bij de opening van de spoorlijn naar Leeuwarden op 1 mei 1866 kwam een noodgebouw in gebruik, net buiten de toenmalige vesting.
Na de opening van de lijn naar Winschoten – Bad Nieuweschans in 1868 en naar Meppel – Zwolle in 1870 kwam er in 1872 een echt station in gebruik. Dit stond op dezelfde plaats waar we het huidige gebouw vinden, dat ruim twintig jaar later werd gebouwd.
Op 15 juni 1884 werd de spoorlijn naar Delfzijl geopend en op 16 augustus 1893 werd ook de verbinding naar Roodeschool in gebruik genomen.
Sindsdien is Groningen het belangrijkste spoorwegknooppunt van het noordoosten van Nederland. Naast de treinen van de bovengenoemde, nu nog bestaande spoorlijnen richting Leeuwarden, Bad Nieuweschans (met zijlijn naar Veendam), Meppel-Zwolle, Delfzijl en Roodeschool kwamen in het station Groningen in de eerste helft van de twintigste eeuw ook de reizigerstrams van de tramlijn Drachten - Groningen (1913-1948) en de treinen van de spoorlijn naar Zoutkamp (1922-1938) en de Woldjerspoorlijn naar Delfzijl via de Woldstreek (1929-1941).

    

Het stationsgebouw van Groningen d.d. 22 maart 1975 (links) en het emplacement in westelijke richting d.d. 10 april 1976 (rechts).
(Foto's: W. Vos)


    

Het emplacement in westelijke richting d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

Het emplacement in westelijke richting d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

Het emplacement in westelijke richting (links) en het emplacement in oostelijke richting (rechts)d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

De sporen 1 t/m 5 in oostelijke richting (links) en de sporen 3 t/m 5 in oostelijke richting (rechts)d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

Materieel 1954 opgesteld op spoor 48 (links) en het oostelijke gedeelte van het emplacement in westelijke richting (rechts) d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

De sporen 3 t/m 63 in westelijke richting (links) en de aankomst van een DE 1 uit de richting Winschoten (rechts) d.d. 22 maart 1975.
(Foto's: W. Vos)


    

Het armsein E 47, de rangeerstoplantaarn T 47 en de afsluitlantaarn St 106 (links) d.d. 22 maart 1975 en het emplacement in westelijke richting gezien vanuit het viaduct in de Herenweg d.d. 10 april 1976 (rechts).
(Foto's: W. Vos)


    

Het emplacement in westelijke richting ter hoogte van post II (links) en het emplacement in westelijke richting gezien vanuit post II (rechts) d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

De sporen richting Groningen Losplaats gezien vanaf het viaduct in de Herenweg (links) en de seinbrug met de inrijseinen zijde Groningen Losplaats (rechts) d.d. 10 april 1976.
(Foto's: W. Vos)

Gebruikte afkortingen:

Blokstelsels: De beveiliging van het station Groningen bestond uit drie posten; post T boven het perron, post I aan de noordzijde bij de overweg in de Paterswoldsche weg en post II aan de zuidzijde.
In de posten T en II waren meerrijīge stelknoptoestellen en in post I was een eenrijīg stelknoptoestel geplaatst.
Voor een uitleg over de werking van de geplaatste stelknoptoestellen in de posten T, I en II klik hier.

Klik hier om de emplacementstekening van Groningen te openen (bestandsgrootte 361 kB).

Post T



Post T. (Foto: W. Mensinga)


    

Het stelknoptoestel in post T d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Het stelknoptoestel en de blokkast in post T d.d. 16 april 1977.
Foto's: W. Vos)


    

Meldingsvensters voor enkele wissels (links) en meldingsvensters voor enkele seinen bij Groningen Losplaats (rechts) d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Het tableau voor de bediening van de stoplampen bij de wissels 61, 62 en 63 en de gele lampen bij de inrijseinen (links) en de diverse spanningsmeters (rechts) in post T d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Het stelknoptoestel in post T d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)


    

Een detail van het stelknoptoestel in post T (links) en het tableau voor de bediening van de stoplampen bij de wissels 61, 62 en 63 en de gele lampen bij de inrijseinen (rechts) d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)


    

Details van het stelknoptoestel in post T d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)



Een detail van de blokkast in post T d.d. 15 april 1984.
(Foto: W. Vos)


Tekening van het stelknoptoestel in post T.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


    

Tekening het tableau (links) en de blokkast (rechts) in post T.


Alle seinen aan de westzijde m.u.v. de rangeerseinen Rnb en Rob worden bediend door post T en alle seinen aan de oostzijde worden bediend door post II.
De blokvensters zijn geplaatst in post T.

Post I


    

De inrijseinen A 1-10,35 en B 1-10 (links) en het draaiseinbord Ob (rechts) d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)
Vooruitlopend op de modernisering van de beveiliging zijn de nieuwe lichtseinen reeds geplaatst.


    

Post I met het uitrijsein richting Hoogkerk = Vierverlaten (links) en het draaiseinbord (rechts) d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Het stelknoptoestel in post I d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)



Het bedieningstoestel voor de overweg bij post I d.d. 16 april 1977.
(Foto: W. Vos)
De rode knop in veld 6 dient voor de bediening van het draaiseinbord.


    

Het stelknoptoestel in post I d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)


    

Het bedieningstoestel voor de overweg bij post I d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)
De rode knop in veld 6 dient voor de bediening van het draaiseinbord.



Tekening van de toestellen in post I.



Post II



Post II d.d. 16 april 1977.
(Foto: W. Vos)


    

Het stelknoptoestel in post II d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Details van het stelknoptoestel in post II d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Een detail van het stelknoptoestel in post II (links) en het kastje voor de aankondiging aan wachtpost 73 (rechts) d.d. 16 april 1977.
(Foto's: W. Vos)


    

Het stelknoptoestel in post II d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)


    

Details van het stelknoptoestel in post II d.d. 15 april 1984.
(Foto's: W. Vos)


Tekening van het stelknoptoestel in post II.
(Klik op de tekening voor een vergroting)


Brugpost Hoornse Diep

De beweegbare brug over het Hoornse Diep werd bediend vanuit de brugpost Hoornse Diep.

Tekening van de handelinrichting in de brugpost.


De handelingen voor het openen en sluiten van de brug worden hiervolgend beschreven:
  1. T deelt Brwt telefonisch mede dat de brug moet worden geopend;
  2. T drukt de drukknop "Gr. Brug" en houdt deze vast tot Brwt handeling 3 heeft verricht;
    het venstertje "Gr. Brug" wordt rood;
    bij Brwt wordt het venstertje van het grendel aan de Alkmaarse Handelinrichting blauw;
  3. Brwt legt het handeltje aan het grendel naar rechts om en duwt de schuif onder het grendel in;
  4. Brwt legt het handel van de stop-ontspoorblokken om en de afsluitlantaarns komen uit de stand "stop";
  5. Brwt neemt de sleutel "H. Brug" uit het slot aan het bedieningstoestel en opent daarna de brug;
  6. Brwt brengt, nadat de brug is gesloten, de sleutel "H. Brug" in het slot aan het bedieningstoestel;
  7. Brwt legt het handel van de stop-ontspoorblokken weer in de normale stand en de afsluitlantaarns komen in de stand "stop";
  8. Brwt trekt de schuif onder het grendel uit en legt het handeltje aan het grendel naar links om;
    bij T wordt het venstertje "Gr. Brug" weer wit;
    bij Brwt wordt het venstertje aan de Alkmaarse Handelinrichting wit;
  9. Brwt deelt telefonisch aan T mede dat de brug gesloten is.

Alle bedieningshandelingen worden hier beschreven.(bestandsgrootte 7,42 mB).

Met ingang van 20 mei 1984 is de klassieke beveiliging te Groningen vervallen en is de beveiliging van dit station omgebouwd in een NX Integra beveiliging.

Voor een beschrijving van het station Groningen Losplaats klik hier.
Voor een beschrijving van het station Hoogkerk = Vierverlaten klik hier.

Wachtpost 73

Tussen de stations Groningen en Groningen Losplaats ligt de wachtpost 73.
Vanuit deze wachtpost wordt de overweg Esperantostraat bediend.
De wachtpost moest medewerking verlenen voor alle treinbewegingen op het baanvak Groningen Groningen Losplaats.
In de wachtpost was daarom het onderstaande tableau geplaatst.


Het tableau in wachtpost 73.



Terug naar Home Terug naar seinhuizen