De schijvenkelder van post T Wijlre in de opbouwfase.
In het seinhuis staat het bloktoestel. Onderin het toestel zitten de handels. Hier over lopen kettingen die naar de seinen, wissels, grendels en/of overwegbomen gaan. Om de kettingen naar buiten te geleiden is elk seinhuis voorzien van een schijvenkelder. In sommige gevallen is dit ook echt de kelder van het gebouw. in andere gevallen alleen de ruimte onder de ruimte waarin het toestel staat (begaande grond).
Deze kelder heeft als hoofdfuctie het geleiden van de kettingen en draden naar buiten met de mogelijkheid ze af te spannen door draadspanners.
Doorsnee van een seinhuis
Als we op de tekening kijken zien we de volgende onderdelen:
Het bloktoestel
De handels
Draadspanner
Schijvenstoel voor keren kettingen
Schijvenkelder
Kettinggeleiding
Afscherming tegen vuil en troep (bij bovengronds verloop.
Overgang van ketting op trekdraad door middel van een lus.
Links de schijvenstoelen met ketting en rechts de draadspanners
In de schijvenkelder lopen de kettingen van de handels van boven uit het plafond naar onder. Halverwege zit in elke ketting een draadspanner. De draadspanner wordt gebruikt voor het op spanning brengen en houden van de trekdraad geleiding. De spanning kan in het jaar variëren. Zo is de spanning op de draden in de winter strakker dan in de zomer. Gevolgen van een slechte spanning kunnen een sein in halfstand zijn en zwaar tot niet bedienbare wissels. Door de spanners bij te stellen kunnen de draden op de juiste spanning blijven. De draadspanners werke het zelfde als bij een hekwerk. Twee lussen welke met elkaar verbonden zijn door een draadstang met linkse en rechtse draad. Door aan de draadstang te draaien varieerd de draadspanning.
Kijken we verder naar onderen dan veranderen de kettingen van richting door de schijvenstoelen. Deze schijvenstoelen verdelen ook waar nodig de draden. Daarna lopen de kettingen naar buiten. Minstens een meter van de schijvenstoelen af gaan de kettingen over in draden. Dit gebeurt door een lus welke aan de draad is gemaakt. Buiten kan de geleiding op twee manieren zijn weg verder vervolgen. Of via de buitenlucht door de trekdraadpaaltjes. Of via de kokers ondergronds. Bij het laatste is de voorbouw ter bescherming van de kelder niet nodig. Op de foto bovenaan kan men zien dat de trekdraadgeleiding het seinhuis ondergronds verlaat.
Naast de functie van schijvenkelder kunnen er ook andere fucnties aan de kelder worden gegeven. Meestal is dit opslag van gereedschap maar soms ook hangen er relaiskasten.