De linealenkast S&H


De linialenkast van het bloktoestel van post II te Simpelveld. Zonder deksel zijn de linialen goed zichtbaar.



Onderdelen van de linialenkast. (Siemens & Halske)

Algemeen
De linealenkast (SH) kwam bij NS in diverse maten voor. Het maximum was 21 velden voor een enkele linialenkast. Had men een grotere lengte nodig dan werd er een extra linialenkast aan vast gekoppeld.
De kleuren waren grijs van binnen en zinkgroen (later grijs) van buiten. Veldplaten zwart met witte omranding en cijfers. Verder waren de krukjes en nokken van messing en de rest van gietijzer.
De plaats van de linealenkast waar geen blokkast stond was afgedekt met een in een groen raam zittende glasplaat.

De linealenkast bestaat uit de volgende onderdelen:



De Voorbouw


Voorbouw van voren gezien. Aan de assen zitten krukken voor het bedienen van linealen en assen die handels van een rijweg vastlegt maar van het sein dan vrij maakt (indien alle handels en/of krukken goed staan)



Een uitleg over de opschriften m.b.t. de linialenkast.
Op de plaatjes staan diverse oplopende cijfers vermeld. Deze zijn zwart, rood en groen van kleur. Deze geven de veldnummers weer waarvan een handel omhoog (abnormaal) gelegd moet worden (rood cijfer) of waar een handel omlaag moet liggen (normaal; zwart weergegeven).
De groene cijfers hebben betrekking op een krukje dat moet zijn bediend voordat men een ander krukje kan bedienen. In het voorbeeld hierboven moet één van de drie krukjes van veld 23, 24 of 25 omgelegd zijn voor men krukje 21 kan bedienen. (ter info: de 23, 24 en 25 zijn voor de rijweg van Krd naar spoor 1, 2 of 3 in Simpelveld).
Verder staat natuurlijk de functie weergegeven. Als voorbeeld: Veld 21: vrijmaken handel van sein B1-3. Veld 22: vrijmaken wisselstraat (normale stand op de foto). Veld 23: vastleggen rijweg van Kerkrade op spoor 1.

De voorbouw van de linialenkast is het meest ingewikkelde deel van de linialenkast. Op deze plaats vindt de mechanische koppeling tussen handels onderling, vensters in de blokkast en de assen in de linialenkast plaats. Op deze plaats zitten diverse stangen, nokken e.d. die bepaalde bewegingen mogelijk maken. Wanneer een grendelhandel bediend (kan) word(t)(en) dan zal het mechaniek er voor zorgen dat het wisselhandel wordt vastgezet.
Wanneer men een kruk bedient, zal op deze plaats een koppeling plaatsvinden met de as (waarop de kruk zit) en eventuele handels. Ook komen hier de assen uit de blokkast uit die, wanneer een venster is gedrukt, ervoor zorgen dat enkele krukken blijven vastzitten.


De voorbouw met een koppeling, in dit geval tussen twee wisselhandels en een grendelhandel.




De Linealenkast

De linealenkast is het gedeelte waar assen onderling worden gekoppeld. De assen die in de voorbouw zijn gekoppeld aan de handels, krukjes of vensters.
Als men een krukje wil omleggen, zullen eerst en/of alle handels goed moeten staan en/of het venster boven het krukje vrij moeten zijn en/of geen as van een krukje verkeerd moeten liggen. De krukjes zetten buiten het vrijmaken van het sein voor een rijweg ook de handels in de rijweg of de handels om op de rijweg te komen vast. Dit houdt in dat het onmogelijk is om een trein een eenmaal ingestelde rijweg te laten kruisen.
Wanneer onderhoud nodig was in een linialenkast, gebeurde dit vaak ‘s nachts of als er geen treinen reden. Men kon dan namelijk alles vaak onterecht bedienen, wat uiteraard zeer gevaarlijk was.


De linialenkast van post II te Simpelveld in onderhoud. Een deel van de linialen is eruit genomen.



En verder...

Linialenkasten konden achter elkaar (max. 3x), naast elkaar (als de ruimte het toelaat) en boven elkaar (2) worden gekoppeld.
De linialenkast kwam in vele soorten en maten voor. Ook was hij op verschillende plaatsen gemonteerd. In Duitsland lag hij achter de handels. In Nederland boven of achter de handels, in Engeland erachter.
De elektrische S&H-toestellen van NS hadden alle een linialenkast.



terug naar Home terug naar Uitleg