TPRB beveiliging

TPRB staat voor Ter Plaatse bediende Relais Beveiliging.



Het kenmerkende van de ter plaatse bediende relaisbeveiligingen is het ontbreken van een centrale post, al is er wel een verkeersleider. Dit is meestal de verkeersleider van het dichtsbijzijnde bemande station.
Het contact tussen deze verkeersleider en het treinpersoneel kon alleen plaatsvinden via de Rijkstelefoon (tegenwoordig wordt ook gebruik gemaakt van GSM-R).
Het contact met de verkeersleider is alleen noodzakelijk in bijzondere gevallen, zoals vertraging, het niet verschijnen van de tegentrein op een voorgeschreven kruisingsstation of rangeren op de hoofdsporen buiten de daarvoor aangewezen tijden.
Alle bedieningshandelingen worden door het treinpersoneel ter plaatse verricht.
De kruisingsstations hebben slechts twee geïsoleerde hoofdsporen, voor iedere richting één.
De rijwegen zijn normaal ingesteld voor binnenkomst op het aankomstspoor. De inrijseinen zijn automatische seinen die normaal geel licht tonen.
Op de stations zijn bedieningskastjes met een opschrift geplaatst waarmee per kastje één rijweg naar de vrije baan kan worden ingesteld.


      

De TPRB kastjes te Obdam d.d. 17 oktober 1976 ( Foto's W. Vos )



Als op het bedieningskastje wit licht brandt is het spoor naar het volgende station onbezet en is er geen rijweg in tegengestelde richting ingesteld.
Voor het vertrek van de trein bedient de machinist het kastje met behulp van een speciale sleutel. Nadat het witte lampje is gedoofd neemt hij de sleutel weer uit het kastje.
Het inrijsein voor de tegenrichting komt in de stand "stop", het te berijden wissel loopt om van de voorkeursstand naar de gewenste stand en wordt vastgelegd, de rijrichting wordt gekeerd en de eventueel achter het uitrijsein gelegen AKI of AHOB wordt in werking gesteld waarna het uitrijsein uit de stand "stop" komt.
Als de trein het uitrijsein is gepasseerd komt dit sein weer in de stand "stop". Nadat de trein het wissel geheel is gepasseerd loopt dit automatisch om naar de voorkeursstand en wordt de normale toestand hersteld.
Het witte lampje op het bedieningskastje blijft echter gedoofd tot de trein het inrijsein van het nevenstation is gepasseerd.
Zolang het witte lampje is gedoofd hebben de bedieningshandelingen geen gevolgen.
Doordat vóór het vertrek van een trein de bedieningshandelingen door het treinpersoneel moeten worden verricht is het doorrijden op een TPRB station niet mogelijk.
Bij ieder bedieningskastje is een mogelijkheid om een ingestelde rijweg te herroepen.

Op kopstations (Harlingen, Stavoren en IJmuiden) is een extra kastje geplaatst waarmee het systeem na aankomst van de trein kan worden "gereset".
In Santpoort Noord is op het AR tableau een knop Trein binnen aangebracht waarmee het systeem kan worden "gereset".


Het kastje "Trein binnen" te IJmuiden ( Foto W. Vos )



In IJmuiden sloot het aankomstspoor aan op een dubbelsporig baanvak, er lag één elektrisch wissel dat moest worden bediend voor het vertrek van een trein richting Santpoort-Noord.


De bedieningskastjes t.b.v. het wissel 3 A/B te IJmuiden ( Foto W. Vos )




Er zijn in Nederland momenteel 3 baanvakken uitgerust met een TPRB beveiliging; dit zijn de spoorlijnen Leeuwarden - Stavoren, Leeuwarden - Harlingen, Zwolle - Kampen.

Bij een aantal TPRB beveiligingen is een mogelijkheid tot rangeren gemaakt (Sneek, Franeker).
Door het plaatse bedienen van de schakelaar "Vrijgave rangeren" komen de inrijseinen in de stand "stop", tonen de uitrijseinen wit licht, worden de wissels ter plaatse bedienbaar en kan het wissel naar de zijsporen worden ontgrendeld.
Bij Vrijgave rangeren kan worden gerangeerd tussen de beide R-borden (SR 302) aan weerszijden van het emplacement; dit is binnen het gebied dat door de inrijseinen wordt beveiligd.
Een eventueel aanwezige AKI of AHOB moet ter plaatse worden bediend als een HAKI of HAHOB.

Inmiddels zijn de aanwezige TPRB installaties gemoderniseerd. Zo werden nieuwe bedieningskastjes en infraroodpalen geplaatst. Door met een soort infrarood "pistool" vanuit de cabine op deze paal te "schieten" kan de machinist vanuit zijn cabine het sein bedienen zonder dat hij op het perron hoeft te sleutelen.

Op TPRB baanvakken was een bijzonder model lastgeving in gebruik. Deze lastgeving geldt alleen op de TPRB-baanvakken.


De lastgeving TTV


Het einde van de TPRB beveiligingen



Spoorbeheerder ProRail gaat twee spoortrajecten in Friesland 'zichtbaar' maken voor de treindienstleiders van de verkeersleiding. Het betreffen de laatste spoortrajecten in Nederland waar machinisten zelf een aantal seinen op een baanvak bedienen. De aansluiting op de ProRail-verkeersleiding vergroot de veiligheid, betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van reisinformatie.
Het gaat om de spoorlijnen Leeuwarden-Stavoren, Leeuwarden-Harlingen-Haven. Straks wordt er naast mondeling contact, ook automatisch getoond waar de trein zich op het spoor bevindt op de schermen van de treindienstleider van ProRail. Gezien de toenemende drukte op het spoor en de hogere veiligheidseisen die ProRail eraan stelt, wordt tot deze aanpassing overgegaan. Dat geldt in het bijzonder op de spoorlijn Arnhem-Winterswijk, waar een divers pakket van maatregelen wordt uitgevoerd om de kwetsbaarheid van de treindienst te verminderen.
Machinisten hoeven zich straks niet meer bezig te houden met de bediening van de seinen. Dit wordt dan geregeld door de treindienstleider van ProRail. Doordat er beter zicht is op de exacte locatie van de treinen, wordt ook de informatie voor vervoerder en reiziger nauwkeuriger. Voor treindienstleiders verdwijnt er een aparte werkwijze. Meer eenduidigheid in hun werk is beter voor de veiligheid.
Buiten op en naast het spoor is vrijwel alles aanwezig om de aansluiting mogelijk te maken. De seinen, treindetectie en treinbeveiliging zijn er van kracht. Wat ontbreekt is een verbindende schakel naar de verkeersleidingposten. ProRail wil hiervoor kabels en regelkasten inbouwen. Verwachting is dat deze in 2014 en 2015 worden geplaatst. Dit jaar wordt gebruikt voor precieze planuitwerking en aanbesteding van het project.


terug naar Hometerug naar Uitleg